Bugün 19 Nisan Dünya Sarımsak Günü...
Bu gün, sarımsak ve sarımsakla ilgili sağlık faydaları ve kültürel önemini kutlamak için dünya çapında birçok etkinlik düzenlenmekte.
En iyisinin, en kalitelisinin Kastamonu'nun Taşköprü ilçesinde yetiştirildiği sarımsak, yemeklere lezzet katan ve çeşitli sağlık faydaları olan bir bitki. Özellikle kalp sağlığı, bağışıklık sistemi, kanser önleme gibi birçok alanda faydaları olduğu bilinmekte.
- Kalp sağlığı: Sarımsak, kolesterolü düşürür, kan basıncını düzenler ve kan pıhtılaşmasını önleyerek kalp sağlığını korur.
- Bağışıklık sistemi: Sarımsak, antioksidan özellikleri sayesinde bağışıklık sistemi fonksiyonunu artırır ve enfeksiyonlara karşı koruma sağlar.
- Kanser önleme: Sarımsak, kanser hücrelerinin büyümesini engelleyebilen anti-kanser özelliklere sahiptir.
- Sindirim sağlığı: Sarımsak, sindirim sistemi sağlığını korur ve hazımsızlık, şişkinlik ve diğer sindirim sorunlarına iyi gelir.
- Kan şekeri kontrolü: Sarımsak, kan şekeri seviyelerini düşürerek diyabet hastalarının kan şekeri kontrolünü sağlar.
- Anti-inflamatuar: Sarımsak, vücuttaki inflamasyonu azaltarak iltihaplı hastalıkların tedavisine yardımcı olur.
- Anti-bakteriyel ve anti-fungal: Sarımsak, antibakteriyel ve antifungal özelliklere sahiptir, bu nedenle enfeksiyonlara karşı doğal bir koruma sağlar.
- Kemik sağlığı: Sarımsak, kemik yoğunluğunu artırır ve osteoporoz riskini azaltır.
Kastamonu'nun ve ülkemizin tanıtımında önemli katkısı olan, Taşköprü ilçemizin beyaz altını, geçmişten günümüze şifa dağıtan Taşköprü Sarımsağının, sofralarımıza gelmesini sağlayan üreticilerimizin Dünya Sarımsak Gününü kutluyoruz...
Taşköprü Sarımsağı Kökeni ve Tarihi:
Sarımsağın kökenine dair farklı inançlar bulunsa da yaygın inanç anayurdunun Orta Asya olduğu yönündedir. Arkeolojik kayıtlardan Sümerler'in sarımsağı bildiği ve ilaç olarak kullandıkları anlaşılmaktadır. Mısır piramitlerinin inşasında çalışan işçilere güçten düşmesinler diye bol bol sarımsak yedirildiği anlaşılmıştır. Ayrıca Mısırlılar sarımsağı ölümcül hastalıklara karşı ilaç olarak kullanmışlar ve tanrılara ait kutsal bir bitki olarak kabul etmişlerdir.
Sarımsak, M.Ö 2. ve 1.yüzyıllarda Çin'de ilaç olarak kullanılırken Ortaçağ'da da kolera ve veba gibi salgın hastalıklarla mücadelede kullanılmıştır. Ayrıca Ortaçağ'da sarımsağın mistik gücüne inan insanlar, vampir ve şeytandan korunmak için üzerlerinde sarımsak taşımışlardır.
İçeriği: Sarımsakta, protein, A, B ve C vitaminleri, kalsiyum, magnezyum, potasyum, selenyum, çinko, fosfor ve demir bulunur.
İçerdiği yoğun kokusunun nedeni ise içerdiği 'allicin' denilen maddedir. Bu madde sarmısak ezildiğinde ortaya çıkan kokunun nedenidir.
Dünyada en fazla İspanya, İtalya, Mısır, Fransa ve Türkiye'de üretiliyor. Ülkemizde sarımsak üretimi en yoğun olarak Kastamonu'nun Taşköprü'de ilçesinde yapılıyor.
Tüketimi: Sarımsağın sağlığa olan sayısız yararlarından faydalanmak için günde 1-2 diş sarmısak yemek gerekir. Ayrıca yüksek sıcaklarda pişirilmesi sağlığa yararlı etkilerini azaltabilir.
Sarımsak Kokusu: Sarımsaktan yararlanıp kokusundan rahatsız olmamak için sabahları kalkar kalkmaz aç karnına bir diş sarımsak biraz suyla hap gibi yutulur ve 45 dakika sonra kahvaltı yapılırsa, sarımsak boş mideden kolayca bağırsağa geçer ve ağızda koku kalmaz. Kokuyu gidermek için 1-2 diş kavrulmuş kahve çiğnenebilir.
Sarımsağın Sağlığa Faydaları:
• Sarımsak antiseptik (mikrop öldürücü) ve bağışıklık sistemini güçlendirici etkiye sahiptir.
• Nezle ve soğuk algınlığına karşı etkilidir. Yüksek tansiyonu düşürür.
• Bedenin kansere yakalanma riskini azaltır.
• Kandaki kolesterol düzeyini düşürür.
• Kan dolaşımını düzenler, damar sertliğini ve tıkanıklığını önler.
• Kan temizleyici ve antibakteriyel özellikleri bulunur.
• Kandaki şeker düzeyini dengeler.
• İştah açar, sindirimi kolaylaştırır.
• Bağırsak kurtlarını ve diğer parazitleri öldürür. Mide ve bağırsakları dezenfekte eder. Zararlı bakterileri yok eder.
• Nefes borusu rahatsızlıkları ve bronşite iyi gelir. Balgam, idrar, safra ve gaz söktürücüdür.
• Afrodizyak etkiye sahiptir.
• Böbreklerin düzenli çalışmasına yardım eder. İdrar yollarında taş oluşumunu önler.
• Yara ve çıbanları iyileştirir.
• Zehirlenmeye karşı etkilidir.
• Vücuttan sivrisinek ve böcekleri uzaklaştırır.
• Saç dökülmesini yavaşlatır.
100 gram diş sarımsakta:
Besinler ve kalori: Kalori 90 Protein 5.3 gram Kolesterol 0 Yağ 0.2 gram Lif 1.1 gram
Mineraller: Fosfor 13.3 mgr Kalsiyum 38 mgr Demir 1.4 mgr
Vitaminler: B1 vitamini 0.2 mgr B2 vitamini 0.8 mgr B3 vitamini 0.3 mgr C vitamini 8 mgr
bulunur.
(Mustafa Balcı)
