Çorum'un sarımsak üretimiyle öne çıkan Üyük köyünde bir çiftçi, geliştirdiği "sarımsak dişleme makinesiyle" neredeyse bir günde yapılan işin 10 dakikada yapılabilir hale gelmesini sağladı.
Yaklaşık 30 yıl önce bir çiftçinin Kastamonu'nun Taşköprü ilçesinden getirdiği sarımsağı ekerek yüksek verim almasının ardından Üyük köyünde bu ürünün ekim alanı arttı.
Son yıllarda yaklaşık 500 dönümlük alanda yapılan sarımsak üretimiyle adından söz ettiren Üyük'teki çiftçiler, bu yıl da yüksek verim beklentisiyle sarımsak dişlerini toprakla buluşturmaya başladı.
Köyde 10 yıldır sarımsak yetiştiren Mehmet Erdem, ekim sürecinde çok fazla zaman, işçilik ve maliyet gerektiren sarımsak dişlerini ayırma işlemini kolaylaştırmak için makine geliştirdi.
Makine sayesinde hazneye "baş" olarak giren sarımsak, dış yaprağı ve püskülü ayrılmış şekilde ve diş diş çıkıyor. Makine, geleneksel dişleme yöntemine göre tohumluk sarımsağa çok daha az zarar veriyor.
Traktörün arka kısmına takılarak taşınabilen ve elektrikle çalışan makine, içindeki silindirler sayesinde sarımsak dişlerini birbirinden ayırıyor. Boyutlarına göre ayrışan dişler, pervaneden gelen havayla da kabuğundan ayrılarak ekime hazır hale geliyor.
Mehmet Erdem, AA muhabirine, makineyi uzun süre aklında tasarladığını, fikri olgunlaştığında da bir tornacıya gittiğini söyledi. Erdem, yaklaşık 4 ay süren geliştirme sürecinin ardından sarımsak dişleme makinesinin kullanıma hazır hale geldiğini belirtti.
"Makinemizin saatte 400 kilogram sarımsak dişleme kapasitesi var"
Makinenin hem zaman tasarrufu sağladığını hem de tohuma zarar vermediğini dile getiren Erdem, "Bir işçinin 10 saatte yaptığı dişleme işini bu makineyle 10 dakikada yapıyoruz. Makinemizin saatte 400 kilogram sarımsak dişleme kapasitesi var. Sarımsak hassas bir ürün. Elle dişleme yapılırken hassas davranılsa da en az yüzde 10 zayiat veriliyor. Bizim makinede belki yüzde 1-2 zayiat ancak olur. 500 kilogram sarımsak tohumunda elle dişlemede 50 kilogram kadar zayiat oluyor. Bu da tohumdan 7 bin 500 lira kayıp demek." ifadesini kullandı.
Makinenin daha önce bir benzerini görmediğini belirten Erdem, "Sarımsak üretilen bölgelerde dişleme işlemi genellikle elle yapılıyor. Kastamonu'da ya da Aksaray'da daha büyük dişleme sistemlerinin olduğunu duydum ama böyle portatif bir makine duymadım. Komşularım dişleme yapacağı zaman traktöre takıp evlerine gidiyoruz ve orada işlemi yapıyoruz. Ücretini de çok cüzi tutuyorum, maksat komşuların işi görülsün." diye konuştu.
"Makine işimizi kolaylaştırdı"
Çiftçi Gazi Tarhan da bu yıl 2,5 dönüm alanda sarımsak yetiştirmek için çalışmalara başladığını söyledi.
Ekim için gerekli sarımsak dişlerini bu makineyle kolayca elde ettiğini belirten Tarhan, "Normalde 3-4 kişinin bir günde yapacağı dişleme işlemini burada 10 dakikada yaptık. Buradan tohumları alıp tarlaya ekeceğiz. Makine işimizi kolaylaştırdı." dedi.
(aa)
