Türkiye Cumhuriyeti’nin 9. Başbakanı Adnan Menderes’in hayatı ve kim olduğu merak ediliyor. Peki, Adnan Menderes kimdir? Adnan Menderes neden öldü? Adnan Menderes ne zaman öldü? Adnan Menderes sağcı mı solcu mu? Adnan Menderes olayı ne? Adnan Menderes neden idam edildi?
Adnan Menderes kimdir?
Adnan Menderes, 1899 yılında Aydın’ın Koçanlı ilçesin dünyaya gelmiştir. Tam adı Ali Adnan Ertekin Menderes’tir. Babası İzmirli Katipzade İbrahim Ethem Bey annesi ise Aydınlı Hacı Alipaşazadeler’in kızı Tevfika Hanım’dır.
Eğitim hayatına İzmir İttihat ve Terakki Mektebi’nde başlamıştır. Kızılçulu Amerikan Koleji’nde okuduğu dönemde misyonerlerle büyük sorunlar yaşadığı dönemde Celal Bayar ile tanışmıştır.
1931 yılında Cumhuriyet Halk Partisi Aydın Milletvekili seçilen Adnan Menderes ilerleyen dönemlerde Ankara Hukuk Fakültesi’ni kazanarak 1935 yılında mezun olmuştur.
Birinci Dünya Savaşı’na sıtma hastalığı nedeniyle katılamayan Adnan Menderes Kurtuluş Savaşı’nda yer almıştır. Burada gösterdiği çabalardan ve başarılardan dolayı İstiklal Madalyası kazanmıştır.
Adnan Menderes, 1929 yılında Berrin Hanım ile evlenmiştir. Menderes çiftinin bu evlilikten Yüksel, Mutlu, Aydın adında üç erkek çocuğu olmuştur.
Adnan Menderes hangi suçtan yargılandı?
Adnan Menderes ve beraberindeki 3 eski bakan, Geyikli Olayları nedeniyle, “CHP’li ili milletvekilinin seyahat özgürlüğünü engellemek” suçundan yargılanmışlardır. Soruşturma Heyeti’nin 19 ve 23 Eylül 1959 tarihlerinde bölgedeki incelemelerinin ardından CHP’li milletvekillerinin seyahat özgürlüğünü engellemek suçundan mahkum olmuşlardır.
Adnan Menderes olayı ne?
Adnan Menderes, Serbest Cumhuriyet Fırkası, Cumhuriyet Halk Partisi ve Demokrat Parti’de siyaset yapmaktaydı. 27 Mayıs 1960 tarihinde gerçekleştirilen darbenin ardından cuntacıların özel mahkemeleri tarafından idam cezasına çarptırılmış ve 17 Eylül 1961 tarihinde idam edilmiştir.
Dönemin ABD Başkanı, Fransa Cumhurbaşkanı, İngiltere Kraliçesi, Almanya Başbakanı, Pakistan Devlet Başkanı ve İran Şahı Adnan Menderes’in idam kararının durdurulması için Milli Birlik Komitesine defalarca başvurmuştur. Ancak Türk demokrasi tarihi için kara bir leke olarak tanımlanan o dönemin bakanları Fatin Rüştü Zorlu ve Hasan Polatkan’ın 16 Eylül 1961’deki idamı ve 17 Eylül 1961’de Adnan Menderes’in idamı engellenememiştir.
Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından 1990 yılında çıkarılan yasa ile Adnan Menderes ile beraber idam edilenlerin itibarları iade edilmiştir.
Adnan Menderes sağcı mı solcu mu?
Merkez Sağ’ın lideri olan Adnan Menderes ve Süleyman Demirel, genel olarak milliyetçi söylemlerde bulunmuşlardır.