Gastroenteroloji Uzmanı Dr. Çağatay Ak, mantar zehirlenmelerinde belirtilerin çok önemli olduğunu söyleyerek, "Karaciğer yetmezliği olan hastaların yaklaşık yüzde 3’ü mantar zehirlenmesine bağlıdır" dedi.
Dünya genelinde 10 binden fazla mantar türü olduğunu ancak bunlardan sadece 50 ila 100'ünün zehirli olduğunu söyleyen Gastroenteroloji Uzmanı Dr. Çağatay Ak, mantar zehirlenmesinin en çok zehirli olan mantarların yanlışlıkla zehirsiz olarak algılanmasından dolayı gerçekleştiğini ifade ederek, “En yaygın kullanılan mantar çeşidi kültür mantarları olmakla birlikte kırsal alanda yetişen oldukça lezzetli ve yenilebilir mantarlar da yemeklerde tüketilmektedir.
Mantar ormanlık alanlarda, yol kenarlarında ve ağaç diplerinde sık sık karşımıza çıkan bir bitkidir. Ancak mantar gördüğümüzde aklımıza takılan ilk soru 'Acaba zehirli midir?' sorusudur. Mantar zehirlenmeleri genellikle zehirli olan mantarların yanlışlıkla zehirsiz olarak algılanması sonucu ortaya çıkar. Çünkü şekil ve renk olarak birbirine tıpa tıp benzeyen değişik mantar türleri mevcuttur. Dünya çapında 10 bin'den fazla mantar türü vardır ancak bunlardan sadece 50 ila 100'ü potansiyel olarak zehirlidir. Mantar zehirlenmelerinin büyük ekseriyette toksik etkiler hafif veya orta dereceli şikayetlerle sonuçlanır. Ölümler nadirdir.
Mantara bağlı ciddi toksisite veya ölüm daha çok yetişkinlerde görülür. Aynı mantar yemeğini yiyen kişilerin hepsinde zehirlenme olmayabilir. Bir kişide hiçbir şikayet olmazken diğerinde ölüme kadar varabilen ağır durumlar gelişebilir. Bu durum yenilen zehirli mantarın miktarına veya zehirsiz mantar içine karışmış bir veya birkaç zehirli mantarın yemeği yiyen herkese isabet etmemesinden kaynaklanır" ifadelerini kullandı.
Mantar zehirlenmelerinin sonbahar ve ilkbaharda sık görüldüğünü ifade eden Ak: “Bu mevsimlerde yağış, güneş ışığı, toprak ve sıcaklık şartları mantar türlerinin büyümesinde gerekli ortamı oluşturmaktadır. Hastaların yüzde 80’inde yutulan mantar türü tanımlanamaz. Bu nedenle tanıda mevcut belirti ve şikâyetler önemlidir. Yine ülkemizden yapılan bir çalışmada tüm ağır karaciğer yetmezliği olan hastaların yaklaşık yüzde 3’ü mantar zehirlenmesine bağlıdır.
En sık zehirlenmeye yol açan mantar türü genellikle belirlenemez. Ancak amanita phalloides olarak bilinen bir mantar türünün en ağır zehirlenmeye, karaciğer yetmezliğine ve ölüme sebep olduğu bilinmektedir. Yine Ülkemizde mantar zehirlenmesinin yüzde 40 ila 60’ını erişkin yaş grubu oluşturmaktadır” şeklinde konuştu. (iha)
