Son dakika haberleri: 2023 yılında açıklanan Ak Parti seçim beyannamesi ve 2023-2026 yıllarını kapsayan Orta Vadeli program kapsamında hayata geçirilecek birçok reform bulunuyor. Ev kadınlarından memurlara, işçilerden annelere, emeklilik bekleyenlerden Bağ-Kur'lulara kadar bütün kesimleri ilgilendiren reformlar sırasıyla hayata geçecek.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan bu reformların belli bir takvim çerçevesinde yasalaşacağını belirtti. Başta Bağ-Kur prim indirimi olmak üzere ev kadınlarına sosyal güvence ve emeklilik hakkı, esnek ve uzaktan çalışma, Tamamlayıcı emeklilik gibi yeni sistemler devreye alınacak.
Peki bu reformlar nasıl hayata geçecek, kimler nasıl yararlanacak? İşte tüm reformlarla ilgili kafalardaki soruların cevapları…
BİRİNCİ REFORM: EV KADININA SOSYAL GÜVENCE VE ERKEN EMEKLİLİK…
Yeni uygulama neler getirecek?
Aile Koruma Paketi çerçevesinde çalışma imkanı bulamayan, ya da emeklilik için yeterli primi olmayan ev kadınlarını sosyal güvenceye kavuşturacak bir sistem uygulanacak. Bu sistemde kadınların prim ödemelerinin bir kısmını devlet karşılayacak. Prim ödemelerinin sonunda ev kadınları sosyal güvencenin yanında emeklilik hakkına da kavuşacak.
Devlet hangi ödemeleri karşılayacak?
Ev kadınlarının ödeyecekleri isteğe bağlı prim ödemelerinin üçte birini devlet karşılayacak. Bu yıl için ödenecek rakam ve hesaplama şöyle olacak:
- Aylık ödeme (2024) : 6.400,64 TL
- Devlet desteği aylık: 2.133,55 TL
- Yıllık devlet desteği: 25.602,56 TL
Ev kadınları nasıl emekli olacak?
Primleri ödenen ev kadınları şartlar tamamlandığında emeklilik hakkına kavuşacak. Burada Bağ-Kur kapsamında 5400 gün yeterli olacak. Ancak daha önce çalışması ve primi bulunan kadınlar daha rahat emekli olacak. Kadınlar ve özellikle anneler için ayrıca yıpranma benzeri prim gün sayısı desteği ve yaş indirimi de söz konusu olacak.
Annelere erken emeklilik nasıl uygulanacak?
Sosyal güvenceye kavuşturulacak ev kadınları ve anneler için yıpranma (Fiili Hizmet Zammı) benzeri bir uygulama hayata geçecek. Anneler ve ev kadınları ödedikleri prim sayısına göre her yıl ek prim günü kazanacak. Örneğin 4 yıl prim ödeyen bir anne 5 yıl prim ödemiş gibi olacak. Yapılan prim desteği süresi kadar kısım emeklilik yaş şartından da düşülecek. Böylece anneler daha az prim ödeyerek daha genç yaşta emekli olabilecek.
İKİNCİ REFORM: BAĞKUR PRİMLERİ 7200 GÜNE DÜŞÜRÜLECEK
Yeni uygulama nasıl olacak?
8 Eylül 1999 öncesinde Bağ-Kur emeklilik şartları kadınlar için 7200 gün erkekler için ise 9.000 gün olarak uygulanıyor. Sonraki dönemde ise hem kadınlar hem erkekler için 9 bin gün olarak uygulanmaya başlandı. Getirilecek düzenleme ile 9 bin gün olan prim ödeme gün sayısı 1.800 gün (5 yıl) azaltılarak 7.200'e düşürülecek. Böylece 20008 sonrası SSK'lılarda olan 7.200 gün şartıyla eşitlenecek.
Hangi Bağ-Kur'lular düzenlemeden yararlanacak?
Düzenleme ilk etapta basit usulde vergilendirilen esnaf odalarına kayıtlı küçük esnaf için geçerli olacak. Böylece kuaför, terzi, bakkal, berber gibi küçük esnaf ve sanatkarlar için emeklilikte prim şartı 7.200 gün olarak uygulanacak. Yasal düzenleme sırasında bu kapsamın genişletilmesi de gündemde. Bu gerçekleşirse tüm Bağ-Kur'lular yararlanacak.
Düzenleme ne kazandıracak?
Düzenleme hayata geçtiğinde yaş şartını tamamlamış ancak henüz 9 bin gün primi dolduramamış 1 milyon kadar küçük esnaf 7.200 günü varsa hemen emekli olacak. Aynı şekilde EYT kapsamında olan küçük esnaf da yaşa bakılmadan 7.200 günü doldurmuşsa emeklilik hakkına kavuşacak. Burada esnaf için 5 yıl erken emekli olma hakkı gelecek. Böylece 5 yıl daha prim ödeme zorunda kalınmayacak.
Farklı kurumlarda olanlar da yararlanacak mı?
Daha önce SSK'ı çalışmış sonradan Bağ-Kur'lu olmuş sigortalılar da eğer Bağ-Kur'da 3.5 yılı doldurmuşlarsa yeni düzenleme gereği 9 bin gün yerine 7,200 gün ile emekli olabilecekler.
(sabah)
