2019-2020-2021 ve sonrası, gastronomide farkındalığıın arttığı yıllar oldu. UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı’na gastronomi alanında Gaziantep ve Hatay’dan sonra Afyon’un girmesi, Adana’nın festivallerle dikkatleri üzerine çekmesi, Kastamonu’nun 'Biz de varız' demesi gastronomi de yıldızlı yıllar oldu.
Yemenin yanında üretmede gündeme gelmeye başladı. Tarımda çiftçilerin zor günler geçirmesinin ardından şimdi çiftçiler ve vatandaşlar katma değeri yüksek ürünler araştırmaya başladı.
Tarlasına ekip bir sezonda zengin olmanın yada masrafını çıkarmanın derdinde olan çiftçinin yanında küçük bir hobi bahçesi olan bile kendi sebzesini üretmenin peşinde...
Ürettiğiniz hem para kazanacağınız, hemde kendi ürettiklerinizden tadabileceğiniz ürünleri sizler için araştırtık. İşte o ürünler...
İŞTE YÜKSELEN TATLAR
Kuru kaymak
Uzun saatler kaynatılan inek sütü epey kıvam alıp 10’da 1’ine iniyor. Sonra ‘peşgun’ adlı tepsi benzeri bakır kaplara aktarılıp çok ağır yanan kömür ateşinde uzun süre kontrollü pişiriliyor. Oluşan kaymak soğuduktan sonra kek gibi dilimlenip toprak testiler içine presleniyor.
Kara mercimek
Konya ve Karaman bölgesindeki çiftçilerin kuraklıkla mücadelesinde hayat kurtarıcı. Buğday, arpa ve nohuda kıyasla daha düşük verimi var; makineyle değil, elle hasat yapılıyor. Yüksek protein, B vitamini, lif, demir, kalsiyum, sodyum, bakır, demir ve çinko içeriyor.
Gambilya
Yüksek protein içeren, Türkiye’nin batısına özgü bir bakliyat. Sarı mercimekle karıştırılabiliyor ancak bezelyeye daha yakın ve yuvarlak biçimli mercimeklerin aksine, karemsi şekle sahip. Dikenli bir bitki olduğu için zor hasat ediliyor. Favası çok lezzetli oluyor.
Yanık yoğurt
Bakır kapta pişirilirken karamelize olan sütün verdiği yanıksı tada sahip süzme yoğurt. Şubat sonundan haziran ortasına kadar yüzde 100 koyun sütüyle, haziran ortalarından kasıma kadar yüzde 100 keçi sütüyle yapılıyor. İnek sütü ancak ikisi de yoksa kullanılıyor.
Sakızlı tarhana
Un, süt, sakız reçinesi, karanfil, tarçın ve tuzla, genellikle Seferihisar’da yapılıyor. Yoğrulan malzemeler önce mayalanması için bekletiliyor, sonra güneşte kurumaya bırakılıyor. Sütle yumuşatıldıktan sonra hem çöreklerde kullanılıyor hem de çorbası yapılıyor.
Farklı zeytinyağı çeşitleri
Edremit bölgesi yağlarının kalitesi tartışılmaz ama şefler farklılık arıyor. Artık Akdeniz havzası zeytinyağları yoğun karakterleriyle alternatif yaratıyor. Kristal’in, Anadolu’nun kaybolmakta olan zeytin çeşitleriyle yapılan yağlarını desteklediği projesi çok önemli.
Keşfedilmeyi bekleyenler
Tokat yeşilbiberi (İspanyolların meşhur Padron biberinin çok benzeri), Diyarbakır’ın şırdan pastırması, yarmaca (kara nohut kırığı), Kayseri’nin gilaburu meyvesi, Maraş biberi ve Afyon haşhaş sürtmesi.
Şimdiye kadar farkındalık yaratılanlar
Kastamonu siyez buğdayı, Kars Kavılca buğdayı, Boğatepe gravyer peyniri, Karaman Divle obruk peyniri, Taşköprü sarmısağı, Tokat Karayaka kuzusu, Kargı tulum peyniri, Hanak balı, Tosya pirinci.