Kastamonu'nun ünlü Çekme Helvası'nın tarihi ve yapımı, Osmanlı saraylarından günümüze uzanıyor. Bu tatlı, aşk ve hünerle tel tel ayrılıyor, damakları şenlendiriyor.
Tarihi ve Lezzetiyle Çekme Helva
Kastamonu denince akla gelen ilk tatlardan biri olan 'Çekme Helva', tereyağı ve unun kavrulup meyane yapıldıktan sonra ağda haline getirilmiş şekerle hünerli ellerde çeke çeke birleştirilmesiyle ortaya çıkıyor. Bu eşsiz lezzet, Osmanlı Sultanlarının bile kayıtsız kalamadığı bir tatlı olarak biliniyor. Tarihi 1800'lü yıllara dayanan Çekme Helva, Kastamonu'da ustalar tarafından yapılır ve saraya gönderilirmiş.
Çeşitleriyle Damakları Şenlendiriyor
Kastamonu'da bu helvayı yapan birçok firma bulunuyor. Her biri, bu lezzeti aslına sadık kalarak daha çeşitli ve lezzetli hale getiriyor. Sadesi, çikolata kaplısı, fıstıklısı, cevizlisi, damla sakızlısı gibi birçok çeşidiyle herkesin damak tadına hitap ediyor. Bu firmalar, helvanın orijinal lezzetini koruyarak yenilikçi tatlar da sunuyorlar.
Çekme Helva'nın Efsanevi Hikayesi
Bir zamanlar Kastamonu'da adaletle hükmeden ve halkı tarafından çok sevilen bir Bey varmış. Bu Bey'in güzeller güzeli bir kızı, Tuba Hatun, varmış. Bey, kızını o kadar çok severmiş ki, onu kimselere vermeye kıyamazmış. Ancak zamanla Tuba Hatun evlilik çağına gelmiş ve talipler kapıya dizilmeye başlamış. Bey, hiçbir talibi uygun bulmadığı için kızını kimseye vermeye razı olamamış.
Günler geçtikçe Bey, kızını en doğru kişiye vermek için bir yol aramaya başlamış. Bir gün kahyası ona şöyle bir öneride bulunmuş: "Beyim, siz tatlıyı çok seversiniz. Kızınıza talip olanlardan öyle bir tatlı yapmalarını isteyin ki, kızınızın saç telinden daha ince olsun." Bey, bu fikri çok beğenmiş ve derhal dört bir yana duyurmuş.
Bey'in kızının güzelliği ve Bey'in zorlu şartları duyan talipler, kızının saç telleri kadar ince bir tatlı yapmayı denemişler, ancak hiçbiri başarılı olamamış. Bey’in kızına aşık olan Abdulsamed, kendini kanıtlamak için gece gündüz bu tatlıyı nasıl yapabileceğini düşünmüş ve sonunda annesiyle birlikte çekme helvayı yapmayı başarmış.
Abdulsamed, un, tereyağı ve üzüm pekmezini Bey'in kızına duyduğu aşk ile yoğurmuş. Aşk ateşiyle tel tel ayrılan helva, ağıza dokunduğunda eriyen mükemmel bir lezzet olmuş. Bey, bu tatlıyı tattığında çok beğenmiş ve kızını Abdulsamed'e vermeye razı olmuş. Böylece Abdussamed, sevgilisi Tuba Hatun'a kavuşmuş.
Çekme Helva Nasıl Yapılır?
Önce helvanın meyanesi hazırlanır. Yağ bir kazanda eritilir ve içine un konur. Bir saat kadar hafif ateşte un ve yağ iyice karıştırılarak kavrulur ve daha sonra bir sini içinde soğumaya alınır. Diğer yanda toz şeker, limon tuzu ve su, akide kıvamına gelene kadar ocakta kaynatılır. Kaynayan bu karışım mermer tezgah üzerine alınır. Burada 20-25 cm. genişliğinde, bir karış kalınlığında bir alan kaplayacak şekilde düzenlenir. Karışım hafif soğuduğunda elle uzatılarak simit gibi halka şekline getirilir ve bu işlem sonrasında karışımın şekli beyaz bir renk alır. Halka şeklindeki bu şeker meyanenin içinde bulunduğu sini içine yerleştirilir. Halka 4-6 kişi tarafından çekilerek meyane sinisinin büyüklüğüne ulaştırılır. Halka ikiye katlanarak yeniden çekilir. İşlem şeker meyaneyi içine çekip, tel tel olana kadar devam ettirilir. Akide kaybolup tel tel ayrılınca mermere alınıp soğumaya bırakılır. Ilık bir sıcaklığa kavuşunca elle sıkıştırılarak un haline getirilip tepsilere basılır ve üzerine baskı uygulanarak iyice sıkışması sağlanır. Sonra bıçakla kesilerek servise sunulur.