Kastamonu'nun da yer aldığı dünya genelindeki 7 lokasyonda tespit edilen 'denizlerin dinozoru' veya 'dinozorların kuzeni' olarak bilinen "Mosasaurus hofmanni" fosilini bulan Prof. Dr. Cemal Tunoğlu, fosile nasıl ulaştığını ve fosilin özelliklerini anlattı.
Türkiye'nin önemli üniversitelerinden biri olan Hacettepe Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü Genel Jeoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi olan Prof. Dr. Cemal Tunoğlu, Devrekani ilçesinin Beyler Barajı yakınlarındaki üst savak noktasında 1999 yılında çene ve 5-7 santimetre uzunluğunda bir dizi sivri dişlerden oluşan fosil kalıntısı buldu. Tunoğlu, büyük bir heyacanla incelediği fosilin tam 65-70 milyon yıl öncesine ait bir tür olan Mosasaurus hoffmanni olduğunu belirledi.
TÜRKİYE'DE BAŞKA BİR ÖRNEĞİ YOK: DÜNYADA 7 TANE ÖRNEK VAR
Kastamonu'nun Devrekani ilçesinde bulunan fosil örneği, Türkiye'nin her hangi bir bölgesinde o tarihten sonra bulunamadı. Tunoğlu'nun keşfettiği fosil Hacettepe Üniversitesi'nde sergilenmeye başladı. Kastamonu'nun Devrekani ilçesinde bulunan fosil "Denizlerin dinozoru", dünya genelinde bulunan 7 örnekten biri olarak dikkat çekmeyi sürdürüyor.
Doktora çalışmasını Kastamonu'ya bağlı Ağlı, Seydiler ve Devrekani ilçelerinin çevresinde yaptığını belirten Prof. Dr. Tunoğlu, söz konusu fosili de doktora çalışmasının ardından 1999 yılında keşfettiğini belirtti
Devrekani Beyler Barajı çevresinde gezinti yaparken bölgedeki iri kayaların şekillerinin dikkatini çektiğini ve burada çalışma yaptığını belirten Prof. Dr. Tunoğlu, "İncelemelerim sırasında kayanın sağında solunda kemik dokusuna benzer çıkıntılar gördüm. Bunun üzerine çekicimle kayayı kırmaya başladım. Çekici vurunca kaya içinde saklı olan çene ve dişler ortaya çıktı ve uzun bir çatlak oluştu. Ardından kaya ikiye ayrıldı. Sonra 50-60 santimetre uzunluğunda bir çene kemiği ve ona bağlı 5-7 santimetre uzunluğunda kesici, konik, sivri dişlerle karşılaştım. Bu tip kayaların daha önce başka makro ve mikro fosil grupların verdiği yaş ile 65 milyon yıl öncesine ait geç kretase dönemi kayaçları olduğunu biliyordum ama böyle bir fosilin varlığı beni heyecanlandırdı" diye konuştu.
Hem Türkiye'de hemde Asya'da ilk keşif
Bulduğu fosil üzerinde uzun süre çalışmalar yapmaya başladığını, yurt dışındaki uzmanlardan görüş aldığını ifade eden Tunoğlu, şöyle devam etti: "Dünyada önemli fosillerin sergilendiği Paris Tabiat Tarihi Müzesi'nde Dr. Nathalie Bardet ile temasa geçtim. Dr. Nathalie Bardet'i Türkiye'ye davet ettim o da geldi. Dr. Nathalie Bardet'i Kastamonu'nun Devrekani ilçesine götürdüm. Dr. Nathalie Bardet, dişler ve çene kemikleri üzerinde Hacettepe Üniversitesi Paleontoloji laboratuvarında yaptığı çalışmalarıyla söz konusu fosilin Mosasaurus hoffmanni olduğunu, Türkiye'de ve Asya'da ilk keşif olduğunu belirledi. Benim keşfettiğim bu fosilin bir örneği günümüzde devasa Asya kıtasında bile şimdiye kadar bulunmuş değil."
Prof. Dr. Tunoğlu, daha sonra Güney Afrikalı profesörle birlikte kemikleri inceledi. Anusuya Chinsamy Turan ile çalıştıklarını belirten Tunoğlu, sözlerine şöyle devam etti:
"Fosilin yaşının 65 milyon olduğunu belirledik. Bu fosil dünya çapında yalnızca 7 spesifik lokasyonda bulunuyor. Çalışma Amerika Birleşik Devletleri, Hollanda, Belçika, Polonya, Bulgaristan, Türkiye ve son olarak da İtalya'daki altı lokasyon arasında en genci Türk mosasaurus hoffmanni'dir. Boyu 15-17 metre olup sadece kafatası 1,5 metre uzunluğundadır. 65 milyon yıl önce şu ana kadar güney yarımkürede hiçbir fosil bulunamamıştır. Mosasaurlar geç Kretase döneminde ortaya çıkmış ve 65 milyon yıl önce Anadolu'nun neredeyse tamamı denizlerin ve okyanusların etkisi altında kalmıştı.
Ben bu canlıya 'denizlerin dinozoru' adını ben vermedim. Dinozorlar konusunda uzmanlaşmış ve onlarla mesleki ilişkisi olan paleontologlar diyor. Çünkü dinozorlarla ve dinozorlarla ilgili oldukça popüler olan bu türe sıklıkla 'dinozorların kuzeni' denir. 'Denizlerin dinozoru' olarak tanımlanır" dedi.
KOLUNA BULDUĞU FOSİLİN DÖVMESİNİ YAPTIRDI
Fosili bulduğu bölgede doğup büyüdüğünü ve doktora çalışmalarını burada yaptığını belirten Tunoğlu, "Bu fosili keşfettim ve bulduğum şeyi koluma dövme yaptırmak istedim" dedi.
Tunaoğlu, kendisine katkı ve destek veren Prof. Dr. Nathalie Bardet ile Prof. Dr. Anusuya Chinsamy Turan'a teşekkür etti.
