Burası gezilmeden "es" geçilirse Kastamonu ziyaretleri çok garip ve eksik kalır.
Önce buraya ismi verilen Mimar Vedat Tek hakkında biraz bilgilendirme yapalım.
Mimar Mehmet Vedat Tek (1873-1942)
1.Ulusal Mimarlık Üslubunun önde gelen temsilcilerinden olan Mehmet Vedat Tek 1873 yılında İstanbul’da doğmuştur. Babasının valilik görevi nedeniyle ilk eğitimini çeşitli illerde tamamladıktan sonra iki yıl Galatasaray Lisesinde okumasına rağmen okulu bırakıp Paris’e gider ve eğitimini orada tamamlar. Ardından orada mimarlık eğitimi alır ve buradaki başarısı nedeniyle Legion d’Honneur Nişanıyla ödüllendirilmiştir.
1898 yılında Paris’ten İstanbul’a dönen Mimar Vedat, Sirkeci’de bir iş hanında mimarlık bürosu açarak iş hayatına ilk adımını atmıştır. Çeşitli çalışmalarından sonra Posta ve Telgraf Nezaretinde mimar olarak atanır ve burada Baş Mimar olur. Bu görevde iken adıyla bütünleşen Sirkeci’deki Nezaret Binasını (Büyük Postane) 1905 yılında tamamlar.
1909 yılında ise Saray Baş Mimarlığına atanır. 1909-1910 yıllarında Sultanahmet’teki Tapu ve Kadastro binasını yapar. 1913 yılında Harbiye Nezareti Baş Mimarlığı görevini de üstlenir. Çok sayıda tanınmış anıt ve yapıya imzasını atan Mimar Vedat Tek’in yaptığı binalar arasında 2.TBMM Binasını (1923) saymadan geçemeyeceğim.
Cumhuriyetin ilanından sonra da Çankaya’daki Gazi Köşkü’nün onarımını yapar. 1925-1930 yılları arasında Sanayi Nefise Mektebinde ve daha sonra İTÜ Yüksek Mühendis Mektebinde ders verir ve çeşitli yayın organlarında güncel mimarlık ve kent tasarımları konusunda onlarca makale yayınlar.
İlimiz Kastamonu ile ilgisi ise, tarihi Kastamonu Valiliği Binasının da mimarıdır. Bu nedenle bizim için ayrı bir gurur kaynağıdır. Erken dönem çalışmalarının önemli örneklerinden birisi olan bu bina mesleki kariyerine mühim bir katkı sağlamıştır. Çünkü bundan sonra yaptığı pek çok önemli devlet binasında geliştirerek bu projesini uygulamıştır.
Gerek Osmanlı döneminde gerekse Cumhuriyet döneminde önemli görevlerde bulunan ve kendi kimliğiyle özdeşleşmiş özgün projelere imza atan Vedat Bey, şeker hastalığı nedeniyle 1942 yılında İstanbul’da vefat etmiş ve Edirnekapı Şehitliği’ne defnedilmiştir.
Unutulmaz Vali Mustafa Kara:
Gelelim bu merkezin açılmasını sağlayan ve büyük mimarımızın adını buraya veren dönemin valisi Mustafa Kara'ya. Onu da anmadan geçmek olmaz.
Vali Mustafa Kara (1956 Maçka-2013 Ankara) Ankara üniversitesi Hukuk Fakültesi mezunu olup,çeşitli illerde kaymakamlık, vali yardımcılığı, mülkiye başmüfettişliği ve valilik görevlerinde bulunmuş başarılı bir bürokrattır.
Kastamonu için çok şey yapmış, Kastamonu halkı tarafından çok sevilmiş bir validir. Bu nedenle iki dönem ilimizde valilik yapmıştır. Şehrimizde ilk valiliğine 28 Ekim 2003 tarihinde atanmış ve 30 Kasım 2007’e kadar görev yapmıştır. Kastamonu halkının, şehrin ileri gelenlerinin sevgisi ve talebi sonucu 16 Ağustos 2008 tarihinde ikinci kez Kastamonu valisi olarak atanır ve 22 Aralık 2010 tarihine kadar görev yapar.
Görev süreleri boyunca Kastamonu Havaalanının hizmete açılması, İstiklal Yolunun Projesinin devlet desteğinde kalıcılaşması, ildeki devlet kurum ve kuruluşlarının etkili ve verimli çalışması için yaptıkları ile Kastamonu halkı nezdinde gönüllerde ayrı bir yer edinmiştir.
Ben de kendimi bu anlamda şanslı saymaktayım. Çünkü daha bu merkezin hazırlık çalışmaları esnasında kendisiyle burada tanışmıştık. Bizi ailece masasına davet etmiş ve çay ikram etmişti.
Buranın önemi, Kastamonu Kültürü ve Tarihi hakkındaki sohbetlerimizden sonra beni Kastamonu'ya yerleşmeye davet etmiş ve buraya tayin istememi söylemişti. Kitaplığımda bulunan Kastamonu ile ilgili çok sayıda kitap o görüşmenin hediyesidir.
O zaman tayin istemedik ama (keşke isteseymişim dediğim çok oldu) şimdi buraya yerleşmek için araştırma yapıyoruz.
Belki bu kez yerleşiriz…
Mimar Vedat Tek Kültür ve Sanat Merkezi.
Burada 5 ayrı müze bir arada. Merkezin açılış tarihi: 31 Ekim 2008.
1-Şapka Müzesi.
2-Cumhuriyet Evi Müzesi ve içerisinde Silah Müzesi.
3-Dantel Müzesi.
4-Bebek Evi Müzesi.
5-Kültür Merkezi.
Ayrıca kompleks içerisinde Atatürk Sergi Salonu olarak düzenlenen üzeri kapalı açık alan ve bahçesinde;
▪︎Ahşap Heykeller,
▪︎ Tarihi Su Değirmeni
▪︎Darı Ambarı ve Semender,
▪︎Yayla Evi,
▪Ve bir Demirci Atölyesi barındırmaktadır.
ŞAPKA MÜZESİ.
Kastamonu Valiliğinin tanıtım kitapçığına göre bu müze Türkiye'de bir ilk ve bu konuda tek müze
Müzede tam 1.300 şapka sergileniyor. Ama ne şapkalar!
Başta Atatürk'ün kullandığı şapkalar olmak üzere;
▪︎MÖ'den günümüze kadar çok çeşitli dönem ve uygarlıklara ait şapkalar,
▪︎Dünyadan çeşitli şapka model ve örnekleri,
▪︎Türk Dünyası devletlerindeki şapka modelleri,
▪︎Selçuklu, Osmanlı ve Cumhuriyetin ilk yıllarındaki şapka modelleri,
▪︎Cumhuriyet dönemi önemli siyasi aktörlerinin, bilim adamlarının kullandığı şapkalar,
Başbakan Bülent Ecevit ve Süleyman Demirel'e ait şapkalar,
▪︎Sanat dünyasına ait çok sayıda değerimizin şapkaları,
▪︎Müzeye bağışlanan çok sayıda ailenin hatırası şapkalar,
Kastamonu Şapkaları...
Ve daha nice şapka model ve örnekleri.
Ne yazık ki değeri tam olarak anlaşılamamış bir müze burası. Ama hemen belirtelim ki birçok gezi operatörü tarafından mutlaka görülmesi gereken bir yer olarak önerilen müze hakkında Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesinde Ayşe Akyol tarafından 2019 yılında hazırlanmış bir Yüksek Lisans tezi de bulunmaktadır.
Düzenlenmesi için emeği geçen herkese sonsuz saygıyla…
CUMHURİYET MÜZESİ
Cumhuriyet dönemine ait çeşitli kültürel eşyalar, kurtuluşa katkı sunan Kastamonulu subay ve görevlilere ait kıyafetler.
Ve Kastamonu Sanat Mektebinde 1904-1907 yıllarında Atölye Şefliği yapan Taşköprülüoğlu Mehmet Efendi tarafından yapılan ilk piyano.
Ve yine içerisinde ayrı bir bölüm olarak yer alan Silah Müzesi.
CUMHURİYET EVİ İÇERİSİNDE YER ALAN SİLAH MÜZESİ.
Tarihi önemi ve özellikleri tartışılmaz olan silahlar ve kıyafetler sergilenmektedir.
DANTEL MÜZESİ.
23 Ağustos 2009 Şapka Devrimi kutlamaları çerçevesinde açılan müze Türkiye'nin bu anlamda açılmış ilk ve tek müzesidir.
Müzedeki eserler Ankara Gazi Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç.Dr.Tomris Yalçınkaya tarafından bağışlanmıştır.
Müzede sergilenen danteller arasında Kazım Karabekir'in eşi İclal Karabekir'e ait danteller de bulunmaktadır.
ATATÜRK SERGİ SALONU.
Azerbaycan'lı ünlü ressam ve heykeltraş Adalet Bayramoğlu tarafından yapılmış Atatürk'ün 13 sözünün (9'u ana cephede, 2'şer adedi de yan cephelerde) ve buna uygun konuların işlendiği rölyeflerin yer aldığı önü açık sergi alanı.
BEBEKEVİ MÜZESİ
Açılış Tarihi: 23 Nisan 2009.
Müzedeki bebeklerin önemli bir bölümü Gazi Üniversitesi öğretim üyesi Doç.Dr.Lale Özder tarafından bağışlanmıştır.
Bebekevinde çok sayıda kitre, dünya bebekleri ve mısır kozalaklarından yapılan çeşitli el yapımı bebekler sergilenmektedir.
KÜLTÜR MERKEZİ VE MÜZESİ / GALERİ. (Müze -Sergi - Eski Eşyalar, Eski Kastamonu Fotoğraf ve Resimleri)
İçerisi üç bölüm halinde düzenlenmiş ve bu iç mekân aynı zamanda sergi salonu olarak da kullanılmaktadır.
1.BÖLÜM: Azerbaycanlı ünlü ressam ve heykeltraş Adalet Bayramoğlu tarafından yapılmış Kastamonu konulu guaj ve suluboya resimlerinin ve Kastamonu fotoğraflarının sergilendiği alan.
2.BÖLÜM: Ünlü fotoğrafçılar tarafından çekilen Kastamonu ve ilçelerine ait çeşitli fotoğraflar ve Ressam Serpil Ciğerci'nin Eski Kastamonu konulu siyah beyaz resimlerinin sergilendiği alan.
3. BÖLÜM (VIP SALONU): Kastamonu El Sanatı Ahşap Oyma ile yapılmış koltuklar, Kastamonu El Dokuma Atölyesinde dokunmuş perdeler, örtülerle süslenmiş bakır el işi ürünlerin, aksesuarların sergilendiği alan, aynı zamanda misafir salonu.
Merkez Hakkında ilaveten söyleyeceklerim…
Öncelikle emeği geçen herkese teşekkürlerimi sunarım. Ne yazık ki merkeze ulaşmak için yabancılar için biraz zahmetli. Çünkü gerek şehir merkezinde gerekse yakınlarında yeterli yönlendirme tabelası yok.
Ama bir kez ulaştınız mı sizi işini seven, güler yüzlü personeli karşılıyor. Merkez ve tüm müzeleri ücretsiz gezilebiliyor.
Gerek müze mekanları gerekse bahçesi çok temiz, her şey düzenli, hijyenik bir ortam mevcut. Öte yandan bana göre tüm müzeler için teşhir alanları biraz yetersiz kalıyor. Tabi sanırım mekânlar bu kadarına izin veriyor. Belki ileride şu anda kapalı olan tarihi büyük bina da bu amaç için düşünülebilir.
Ziyaret tarihi: 23 Ekim 2024
Dostlukla…
Tek eksiği her müze ve merkez hakkında biraz daha aydınlatıcı tanıtım broşürüne ihtiyaç var gibi. Gezenlerin
Daha fazla bilgi için;
https://www.kastamonumvtkulturmerkezi.gov.tr/ adresini ziyaret edebilir, ayrıca kültür merkezi hakkında Taşköprü Postası Gazetesinde 14 Ağustos 2024 tarihinde editör Ünal Topuksuzoğlu tarafından hazırlanan ilgili haberi de okuyabilirsiniz.