Kastamonu’da Tarihi Keşif: Denizlerin Dinozoru Ortaya Çıktı
Kastamonu'nun Devrekani ilçesinde, Hacettepe Üniversitesi’nden Jeolog Prof. Dr. Cemal Tunoğlu'nun 1999 yılında yaptığı arazi çalışmaları sırasında, 70 milyon yıl öncesine ait bir Mosasaur fosili keşfedildi. Fransız meslektaşı Nathalie Bardet ile birlikte bu fosili inceleyen Tunoğlu, fosilin Mosasaurus hoffmannii mantell, 1829 türüne ait olduğunu belirledi. Türkiye'de ilk kez bulunan bu fosil, bilim dünyasında büyük yankı uyandırdı. Mosasaurlar, denizlerin dinozoru olarak bilinen ve Kretase dönemi denizlerinde yaşamış devasa etobur sürüngenlerdir. Keşfedilen fosilin parçaları, bu canlının yaklaşık 17.5 metre uzunluğa ve 14 ton ağırlığa kadar ulaşabildiğini gösteriyor.
Fosilin Önemi: Türkiye’de İlk Kez Bulunan Deniz Sürüngeni
Kastamonu’nun Beyler Barajı civarında bulunan bu fosil, sadece alt çenenin küçük bir bölümü ve birkaç dişi içermesine rağmen büyük bir keşif olarak kabul ediliyor. Mosasaurus hoffmannii türüne ait olan bu fosil, Türkiye'nin Geç Kretase dönemine ait birimlerinde, dinozor dönemini temsil eden omurgalı bir canlıya ait ilk kalıntılar olarak biliniyor. Mosasaurlar, denizlerde yaşayan ve balıklar, ammonitler gibi deniz canlılarıyla beslenen devasa yırtıcılardı. Şu anda Hacettepe Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölüm Sergisi'nde sergilenen bu fosil, Türkiye’nin paleontolojik zenginliklerine ışık tutuyor.
Mosasaur Türleri ve Dönemin Coğrafyası
Dünya genelinde 40-50 farklı Mosasaur türü tanımlanmış olup, bu canlılar ilk kez 1770-1780'li yıllarda Dr. C. K. Hoffman tarafından keşfedilmiştir. Mosasaurlar, yüzen yılan ve balıklara benzer şekilde su yüzeyine çıkıp hava alabilen hava solunumu yapan sürüngenlerdir. Jurassic World filmindeki Mosasaur, gerçek boyutlarına göre abartılmış olsa da, bu canlılar günümüz köpekbalıkları ve balinalarını avlayabilecek kadar güçlüydü. Mosasaurların yaşadığı dönemde, Anadolu'nun bugünkü coğrafyası henüz şekillenmemişti; kıtaların konumu farklıydı ve gezegenin jeolojik yapısı büyük ölçüde değişmişti.
Bu keşif, hem Türkiye’nin paleontolojik tarihi hem de dünya genelindeki Mosasaur araştırmaları için önemli bir adım olarak kabul ediliyor.
