Hürriyet Gazetesi'nden Yalçın Bayer yazdı
Konferansın düzenleyicisi ve sunumlarını yapan Eyüp Kömeçoğlu, İnebolu Türk Ocağı ve İstiklal Yolu Müzesi sorumlusu Nurhayat Ergün, Atatürk’ün İnebolu ziyareti ve Şapka Devrimi ile ilgili sunumunu gerçekleştirdi.
Konferansa konuşmacı olarak katılan Emekli Amiral Cem Gündeniz, “İnebolu olmasa biz bugün burada olamazdık, diyorum. Bunu abartarak söylemiyorum. İnanın bana, o cephane ve silahlar olmasaydı biz İngiliz emperyalizmini arkasına almış Yunan ordularını yenemezdik. Tekrar İnebolu’ya bu geleneği artırarak sürdürmelerini, buna Türkiye’nin çok ihtiyacı var” dedi.
LENİN-ATATÜRK MEKTUPLAŞMASI
İnebolu’ya ikinci kez geldiğini bildiren Gürdeniz, şunları söyledi:
“Çok kıymetli milletvekilimiz Kemal Anadol ve diğer katılımcılar, Atatürk Lenin’e ‘Kafkas setini beraber yıkalım, sen içerde işgalle savaşla uğraşıyorsun, ben içerde savaşla uğraşıyorum, başka çaremiz yok, stratejik işbirliğine gidelim, bize yardım et, yani demir yolla’ diye mektup yollar. Savaşın özü demir ve kan. Türk halkının demiri, yani cephanesi yok. 300 bin ton cephane geliyor, o mektup üzerine... Türkiye’nin kaderini değiştiren bir mektuptur. Bunu 2019’de (99. yıl dönümünde), burada güzel bir panelle andık ve salon yine tıklım tıklımdı. İşte İnebolu hem kurtuluşu hem kuruluşu temsil eder.”
Gürdeniz, Atatürk’ün Şapka ve Kıyafet Devrimi için 25 Ağustos 1925 yılında İnebolu’ya mareşal üniformasıyla geldiğine dikkat çekerken “Size soruyorum, niye mareşal üniformasıyla geldi? Yani Büyük Taarruz’dan bir gün evvel. Burada çok ciddi bir mesaj var. Atatürk sembolleri, mesajları çok iyi kullanan biriydi. (…) Ayrıca şunu eklemek isterim. Milli mücadelede kurtuluşun ve özgürlüğün denizden geldiğini ifade etmek isterim. Niçin kurtuluşta deniz çok önemliydi? Çünkü cephane oradan geldi, 300 bin ton cephane. Yüzde 60’ı buradan gitti. Bunu getirenler kimdi? Takalar... 28 adet tekne var. Tonajı 100 tonun biraz üzerinde. Geri kalanları çürük, çaruk tekneler. Bir mucizedir. Toplam tonaj mı; bütün gemileri yan yana getirip şuraya dizin 7 bin 800 ton. Liman var mı, yok. Bu gemiler yanaşmıyor, alargada bekliyor. Değişik boyutlardaki kayıklar, dalgaları fırtınayı onu-bunu kollayarak o yükü indiriyorlar. Bu donanmayı kim karşılıyor, karada ‘Kağnı Donanması’nın komutanları kim, kadınlar. Amiralleri kim, kadınlar. Şehitler kim başta Şerife Bacı... O bakımdan İnebolu çok özel bir yerdir. Atatürk telgraf çekiyor. Kağnı konvoylarının geciktirilmesi mahkeme sebebidir. Yani o kadar hayati ki! Niçin ‘Gözüm Sakarya’da, kulağım İnebolu’da’ diyor, sebebi bu. Çünkü cephane olmadan savaşamazsınız!”
Cem Gürdeniz devam ediyor:
“Malzemenin karadaki varış noktalarına erişmesi gerekiyor. Önce Kastamonu oradan da Çankırı üzerinden Ankara’ya ulaşan ‘İstiklal Yolu’nu ve ona stratejik değer katan ‘Kağnı Donanmasını’ İnebolulular kurdu ve donattı. İnebolu demir ile kanı buluşturmuş, Mustafa Kemal’e 30 Ağustos 1922 sabahı ‘Ordular ilk hedefiniz Akdeniz’dir’ komutunu verecek stratejik ortamın hazırlanmasında en büyük rolü oynamıştır.”
(Sayın Gürdeniz’in konuşmasının dörtte birini özetleyebildik. Bu konuşmanın bütünlüğünü kendisinden isteyebilir ve çok da yararlanabilirsiniz. Askerinden akademi mensuplarına, bürokratlardan öğrencilere ve de siyasilerden gazetecilere çok önemli bir bilgi hazinedir. Değerini bilmek gerekiyor. Biz bölgeden notlara devam edeceğiz.)
GÜNÜN SÖZÜ
“Devletin imkânlarını seçim atmosferine sakın alet etmeyin.”
(İnebolu Kaymakamı Ahmet Vezir Baycar’ın, Köylere Hizmet Götürme Birliği Meclisi’ndeki konuşmasından)
