Kastamonu'nun Taşköprü ilçesinden olan ve Medine'yi savunan 'Çöl Kaplanı' namıyla anılan, Fahreddin (Türkkan) Paşa'yı vefatının 76'ıncı yılında rahmet, minnet ve şükranla anıyoruz..
Birinci Dünya Savaşı'nda Medine’yi ele geçirmek isteyen İngiliz askerlerine karşı zor koşullarda kutsal topraklarımızı 2 yıl 7 ay başarıyla savunan ve İngilizleri geri püskürten Fahreddin Paşa (Ömer Fahreddin Türkan), vefatının 76. yılında anılıyor. Peki, Fahreddin Paşa kimdir?
FAHREDDİN PAŞA KİMDİR?
* Türkiye'ye komşu Bulgaristan sınırları içerisindeki Rusçuk'ta 1868'de dünyaya gelen Fahreddin Paşa aslen Taşköprülü olup, 93 Harbi'nden sonra ailesiyle İstanbul'a taşındı.
* Fahreddin Paşa (Ömer Fahreddin Türkan), 1888'de Harp Okulu'nu, 1891'de ise kurmay subayların yetiştirildiği Erkan-ı Harbiyye'yi bitirip kurmay yüzbaşı olarak orduda ki görevine başladı.
* Fahrettin Paşa, Balkan Savaşı sırasında Edirne'nin geri alınmasında büyük rol oynadı ve 25 Kasım 1914'te mirlivalığa terfi ettirildi.
* Fahreddin Paşa, birçok Ermeni ayaklanmasını başarıyla bastırdı. Bu sırada İngilizlerle anlaşan Mekke Şerifi Hüseyin'in isyan hazırlığı içinde olmasının ardından Fahrettin Paşa, 4. Ordu kumandanı Cemal Paşa tarafından 28 Mayıs 1916'da Medine'ye gönderildi.
* Fahreddin Paşa, Mekke Şerifi Hüseyin'in ve dört oğlunun 3 Haziran 1916'da Medine çevresindeki demir yolunu ve telgraf hatlarını tahrip ederek başlattığı isyanı 5-6 Haziran gecesi aldığı tedbirlerle geri püskürtmeyi başardı.
Fahrettin Paşa 12 bin kişi ile 50 bin kişilik orduyu yendi
* Osmanlıya başkaldıran asilerin sayısı 50 bin, bütün Hicaz bölgesindeki Osmanlı askerinin sayısı ise 15 bin civarındayken Fahreddin Paşa, hemen karşı harekata geçerek 27 Haziran 1916'da asileri yenilgiye uğratan isim olarak tarihe geçti.
FAHRETTİN PAŞA MEDİNE'Yİ 2 YIL 7 AY MÜDAFA ETTİ
* Çöl Kaplanı Fahreddin Paşa'nın savunduğu Medine dışındaki hemen hemen bütün büyük merkezler Osmanlı'ya baş kaldıran asilerin eline geçti.
* Ancak Fahreddin Paşa pes etmedi. Elinde bulunan son derece kısıtlı imkanlarla Fahrettin Paşa Medine'yi kısıtlı imkanlarla tama 2 yıl 7 ay boyunca müdafaa etmeyi başardı.
Bu sırada Fahrettin Paşa, Medine'yi savunabilmek için İstanbul'dan sürekli takviye kuvvet istedi. Ancak Osmanlı hükümeti Fahreddin Paşa'ya, 'isteklerine cevap verebilecek durumda değiliz' cevabı verdi.
CANI PAHASINA MEDİNE'Yİ SAVUNDU
* Osmanlı Devleti mağlup oldu ve 30 Ekim 1918'de Mondros Mütarekesi imzalandı. Mütarekerenin maddeleri arasındaki 16. maddeye göre teslim olması gereken Fahreddin Paşa, bunu kabul etmedi. Bunun üzerine Fahrettin Paşa, İstanbul Hükümeti'nin Mondros Mütarekesi'ni tebliğ etmek üzere gönderdiği yüzbaşıyı hapsederek İstanbul'u cevapsız bıraktı.
* Fahrettin Paşanın askerlerinin çoğunun hasta olmasına, cephane, ilaç ve giyecek stoklarının bitmesine rağmen Mekke'yi direnmeye devam etti. Ancak Fahrettin Paşa sonunda kendi subaylarının da baskısıyla teslim olmaya rıza gösterdi.
* İngilizleri Fahrettin Paşa'ya 'Çöl Kaplanı' lakabını taktı. Fahreddin Paşa, 27 Ocak'ta savaş esiri olarak Mısır'a gönderildi. Paşa, 5 Ağustos'ta da Malta'ya sürgün edildi. Ancak Fahreddin Paşa, Ankara hükümetinin gayreti sonucu 8 Nisan 1921'de Malta'dan kurtarıldı.
* Ankara'ya gelen Fahreddin Paşa, 9 Kasım 1921'de TBMM'nin Kabil elçisi olarak tayin edildi. Fahrettin Paşa, Türk-Afgan dostluğunun gelişmesinde önemli roller üstlendi.
* Fahreddin Paşa, 5 Şubat 1936'da Türk Silahlı Kuvvetleri'nden tümgeneral rütbesiyle emekliye ayrıldı, 22 Kasım 1948'de de vefat etti.