Milattan önce 64 yılında Romalılar tarafından Paflagonya Eyalet Merkezi olarak kurulan Pompeipolis Antik Kenti'nde, tiyatro alanında devam eden kazı çalışmalarında iki Afrodit heykeline ait parçalar bulundu. Koruma altına alınan bu heykeller üzerinde rölöve, restorasyon ve konservasyon işlemleri yapılacak.
Efes Antik Kenti ve Gaziantep Zeugma ile benzer özellikler taşıdığı belirtilen Kastamonu'nun Taşköprü ilçesindeki Pompeipolis Antik Kenti'nde kazı çalışmaları, kış aylarında da aralıksız devam ediyor. Roma döneminde kapladığı alan açısından Anadolu'nun en büyük şehirlerinden biri olarak bilinen ve Paflagonya'nın merkezi olan bu antik kentteki kazılar, Kastamonu Müze Müdürlüğü koordinasyonunda yürütülüyor. Çalışmalar, Taşköprü ilçesindeki Zımbıllı Tepe mevkiinde, Karabük Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mevlüt Eliüşük'ün başkanlığında sürdürülüyor.
Pompeiopolis Antik Kenti'ndeki 2 bin kişilik tiyatro alanında sürdürülen kazı çalışmalarında önemli bir gelişme kaydedildi. Kazılar sırasında, Yunan mitolojisinde aşk tanrıçası olarak bilinen Afrodit'e ait iki heykel parçası gün yüzüne çıkarıldı. Bölge için bir ilk olan bu Afrodit heykeli, kazı ekibinde büyük bir heyecan yarattı. Bulunan heykel parçaları koruma altına alınırken, önümüzdeki yıl Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın Geleceğe Miras Projesi kapsamında hazırlanacak plan doğrultusunda rölöve, restorasyon ve konservasyon işlemlerinin gerçekleştirileceği bildirildi.
"Oturma sıralarından herhangi bir kalıntı bulunamadı"
Tiyatro alanındaki kazı çalışmalarıyla ilgili açıklamalarda bulunan Kazı Başkanı ve Karabük Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mevlüt Eliüşük, “2024 kazı sezonunda tiyatro alanında çalışmalarımızı gerçekleştirdik. Tiyatronun hemen yanında, daha önce jeoradar çalışmalarıyla tespit ettiğimiz ve küçük bir sondaj yaptığımız alanda bir odeon, yani müzik dinleme alanı olduğunu belirledik. Çalışmalarımızı bu odeon üzerinde yoğunlaştırdık ve yaklaşık 2,5 aydır burada kazı yapıyoruz. Odeonda 2 metre kalınlığında bir kül tabakası tespit ettik, bu da ne yazık ki antik kentte görmek istemediğimiz bir durum. Çünkü mermer yakılarak kireç üretilmiş. Buradaki odeon ve tiyatronun oturma sıralarının neredeyse tamamının yakılıp kirece dönüştürüldüğünü anladık. Günümüze oturma sıralarına ait belirgin bir kalıntı ulaşmadı, sadece birkaç parça bulabildik. Yalnızca bu parçalar sayesinde oturma sıralarının biçimini belirleyebildik. Kazılarımız yoğun bir şekilde devam ediyor. Yapının, tuğla temelli bir sistemle ana kayaya oturtulduğu ve üzerinin mermer kaplamalarla süslendiği anlaşıldı. Ayrıca, bazı bölgelerde duvar resimlerine de rastladık,” diye konuştu.
“İki Afrodit heykeline ait parçalar bulduk”
Kazı çalışmaları sırasında iki Afrodit heykeli parçasına rastladıklarını belirten Doç. Dr. Mevlüt Eliüşük, “Yapının Milattan Sonra 2. yüzyıla, özellikle 150-160 yıllarına tarihlendiğini düşünüyoruz. Kazılar sırasında yapının içerisinde iki Afrodit heykeline ait parça bulduk. Bunlardan biri heykelin baş kısmı, diğeri ise daha küçük boyutlu bir Afrodit heykelidir. Bu alandaki kazılarımız ay sonuna kadar devam edecek. Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın Geleceğe Miras Projesi kapsamında, hem tiyatro hem de odeon için rölöve, restorasyon ve konservasyon projeleri hazırlanacak. 2025 yılında ise bu yapılarda restorasyon ve koruma çalışmaları gerçekleştirilecek. Böylece bu yapılar hem turizme kazandırılarak görselliği artırılacak hem de ülkemizin kültürel mirasına önemli bir katkı sağlanmış olacak,” dedi.
“Pompeipolis Antik Kenti, turizmde önemli bir noktaya gelecek”
Taşköprü Belediye Başkanı Hüseyin Arslan, yaklaşık iki bin kişilik olduğu tahmin edilen tiyatro alanında devam eden kazı çalışmalarıyla ilgili açıklamalarda bulundu. Arslan, “Yaklaşık 2 bin kişilik bir tiyatro alanındayız. Kazı ekibimiz, bu alanın büyük bir kısmını gün yüzüne çıkarmış durumda. Tiyatronun hemen yanında ise daha küçük bir tiyatro niteliğinde olan odeon bulunuyor. Odeonda da yoğun bir şekilde kazı çalışmaları sürdürülüyor. Bu bölge, villanın olduğu alandan başlayarak Roma yoluna ve tiyatro alanına kadar uzanıyor. Önümüzdeki yıllarda burası ziyaretçiler için oldukça önemli bir turizm destinasyonu haline gelecek. Pompeipolis’in tiyatrosu, antik kentin en dikkat çeken ilk yapılarından biri olacak. İddialıyız, Pompeipolis Antik Kenti Karadeniz bölgesinin en büyük kazı çalışması ve en büyük antik kentidir. Turizm rotasında da çok önemli bir yere sahip olacak. Bu gelişmelerle Taşköprü ve Kastamonu bölgesi önemli bir turizm merkezi haline gelecek,” dedi.
Kazı Başkanı Karabük Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mevlüt Eliüşük ise Taşköprü Belediye Başkanı Hüseyin Arslan ve Kastamonu İl Kültür ve Turizm Müdürü Kerem Seven’e kazı çalışmalarının detaylarını anlatarak bulunan Afrodit heykellerini tanıttı.