Otomobil üreten fabrikaya ne oldu? Türkiye'nin hangi ilçesinde otomobil üretiliyordu?
TÜRKİYE'DE ÜRETİLDİ
Türkiye'nin ilk otomobil fabrikası Willys Overland tarafından kurularak Türk Willys Overland ismini aldı. Türkiye'nin ilk otomobil girişimi Devrim ile aynı yıllarda kurulan Türk Willys Overland isimli fabrika geri planda kaldı. Tuzla'da kurulan Tuzla Cip Fabrikası ise, Amerika'dan parça ithal ederek, Türkiye'de üretim şansı tanıyordu. Montaj yaparak sivil ve askeri cip kamyoneti yapılırken her geçen gün popülerliği artmaya başladı.
TUZLA'DA KURULDU
Ülkede yaygınlaşan ciplerin ardından Ferruh Verdi, 1953 senesinde ABD'ye giderek montajların Türkiye'de yapılmasını konuştu. Cumhurbaşkanı Celal Bayar, Willys'in Toledo'da bulunan fabrikasını ziyaret ederek Cj-3B model cipi hediye almıştı. O dönemin başbakanı Adnan Menderes'in de desteğiyle birlikte bu şekilde İstanbul Tuzla Türk Willys Overland A.O. şirketi kuruluyor.
Fabrikanın kurulmasıyla birlikte ilk cipler piyasaya sürülmek üzere üretime başladı. Türkiye ilk yerli otomotiv fabrikasına sahip olurken, 300 cipin ithal yarı-montaj parça takımları üretildi. Şirketin yerel katkı oranı yüzde 65'e kadar yükseltme taahhüttü verilmişti. Fabrikaya olan Türk katkısı yüzde 65 seviyelerine kadar çıksa da yeterli olmadı. Motor ve şanzıman parçalarını Türkiye'de üretebilecek sanayi henüz yokken sürekli ithalat ediliyordu.
TAMAMEN YERLİ İLK OTOMOBİL
Teyit.org tarafından paylaşılanlara göre, 1971 yılında Türk Willys fabrikasının montaj lisansı askıya alındı. Türk Silahlı Kuvvetleri'nin fabrikayı devr almasıyla beraber 1986 yılında kapsamlı yerleştirme projesi uygulandı. Yıldız Teknik Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Rahmi Güçlü, söyleşi esnasında tamamen yerli ilk otomobili duyurdu.
ÇİN YERİNE BİZ OLABİLİRDİK
Tuzla'nın ilk harfi olan "T model" cipin 1987 yılında üretildiğini açıkladı. Cip üretim faliyetleri ise 2006 yılında durdurulma kararı alındı. Kapatılma sebebi net bir şekilde açıklanmazken Güçlü'nün açıklamalarına göre, "Özetle Devrim'de de yapılan ‘yatırımın önünü kesme' hamleleri Türk otomotiv endüstrisinin ve hatta otomotiv ile ilişkili yan sektörlerin geleceğini karartmıştır. Bugün sözünü ettiğimiz yatırımlar devam edebilseydi kim bilir belki Çin'in yerinde biz olacaktık…" ifadelerine yer verdi.
(sondakika)
