Kastamonu'nun tarihi simgelerinden biri olan Kastamonu Kalesi, şehir merkezinin batısında, deniz seviyesinden yaklaşık 120 metre yükseklikte bir kaya kütlesi üzerine inşa edilmiş durumda. 12. yüzyılda yapılan bu tarihi yapı, Akmescit, Atabeygazi, Hisarardı ve Yavuz Selim Mahallelerinin kesisim noktasında yer alırken, çevresi eski Kastamonu evleriyle çevrili. Ancak zaman içerisinde kale etrafındaki kaya kütlelerinde oluşan bozulmalar, çevredeki yerleşim alanlarını tehdit etmeye başlamıştı.
Tarihî Depremler ve Kaya Düşme Tehlikesi
Özellikle 27 Kasım 1943’te meydana gelen Tosya-Ladik Depremi, Kastamonu Kalesi çevresinde ciddi hasarlara neden olurken, düşen kayalar birçok evin yıkılmasına, hatta can kayıplarına yol açmış. Deprem sonrası bazı bölgeler için afete maruz alan ilan edilse de uzun yıllar boyunca kapsamlı bir iyileştirme çalışması yapılmadı. Ancak 2020 yılında Kastamonu İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü, bölgede kaya düşme risklerini belirleyerek önleyici projeler geliştirmek için çalışmalara başladı.
Kastamonu Kalesine 42 milyon 176 bin 630 TL'lik Zırh
Kastamonu İl Afet Risk Azaltma Planı (İRAP) kapsamında, kale çevresindeki kaya düşmesi riski “kırmızı eylem” olarak belirlendi ve bu doğrultuda ıslah projesi hazırlandı. Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı ilgili kurullardan gerekli onaylar alınarak projenin uygulanmasına karar verildi.
2024 yılı yatırım programına dahil edilen proje için Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) tarafından gerekli ödenek tahsis edildi. Projenin toplam maliyeti KDV hariç 42 milyon 176 bin 630 TL olarak belirlendi.
6 Ağustos 2024’te ihale edilen projenin çalışmaları tamamlandı ve 14 Şubat 2025 itibarıyla geçici kabulü gerçekleştirildi. Bu kapsamda, kale çevresinde toplam 6 farklı noktada kaya ıslah çalışmalarının tamamlandığı açıklandı.
Yapılan Çalışmalar Şöyle
-
8.818 metrekare çelik ağ kaplama ile yüksek enerji sönümleme çalışmaları
-
1645 metrekare alanı kapsayan, 5 metre yüksekliğinde 3000 Kilojul çelik bariyer kurulumu
-
485 metrekare alanı kapsayan, 5 metre yüksekliğinde 1500 Kilojul çelik bariyer kurulumu
-
200 metrekare alanı kapsayan, 4 metre yüksekliğinde 1000 Kilojul çelik bariyer kurulumu
Ayrıca, bölgede kaya hareketlerinin önlenmesi amacıyla endüstriyel dağcılık teknikleri kullanılarak kaya bloklarının güvenli hale getirilmesi sağlandı. HEA panel uygulaması, çelik ağlarla kaya bloğu sarılması ve halka paneller ile desteklenmesi gibi teknikler uygulanarak kalıcı bir çözüm oluşturuldu.
Güvenli Bir Gelecek İçin
Kastamonu Kalesi ve çevresinde gerçekleştirilen bu ıslah çalışmaları sayesinde, bölge kaya düşme tehlikesine karşı büyük ölçüde güvenli hale getirildi. Yerleşim alanlarında yaşayan vatandaşların can ve mal güvenliği korundu, aynı zamanda tarihi mirasın geleceğe güvenle taşınması sağlandı.
Teşekkür Ettiler
Bölge halkı Kastamonu Kalesi'nde yapılan çalışmalardan dolayı Kastamonu Valiliğine, AFAD'a ve işte emeği olan tüm kurumlara teşekkür etti.
