Kastamonu’nun Cide ilçesinde 1979 yılında balıkçı barınağı inşaatı sırasında keşfedilen Bronz Atlet Heykeli, yıllardır Samsun Müzesi’nde sergileniyor.
Kastamonuluların eseri geri almak için yıllardır sürdürdüğü çabalar ise sonuçsuz kaldı.
CİMER'den Gelen Resmi Yanıt: "İade Edilemez"
Konu, yaptığımız haberler sayesinde Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi (CİMER)’e taşındı.
Kastamonulu bir vatandaşın başvurusu üzerine CİMER’e iletilen konu, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nün verdiği yanıtla, Kastamonu'nun umutlarını bir kez daha yıktı.
CİMER tarafından yapılan açıklamada, “Bronz Atlet Heykeli’nin Kastamonu Müzesi’ne iadesi talebi uygun görülmemiştir” denildi. Heykelin, Samsun Müzesi’nin en önemli eserlerinden biri olduğu ve bölge arkeolojisi için büyük değer taşıdığı vurgulandı.
Vatandaşın Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi (CİMER) başvurusuna, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü tarafından 24 Ocak 2025 tarihinde verilen yanıtta şu ifadelere yer verildi:
"Sayın Başvuru Sahibi;
24.01.2025 tarih ve 2500324759 no’lu Kastamonu-Cide İlçesinde 1979 yılında bulunan Bronz Atlet Heykelinin ait olduğu Kastamonu Müzesi Müdürlüğüne iadesi konulu CİMER Başvurunuz incelenmiştir.
Bahse konu Bronz Atlet Heykelinin devrine yönelik 09.01.2023 tarih ve 2300185947 no’lu CİMER Başvurunuz Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü 17.04.2023 tarih ve 3690609 sayılı yazı ile uygun değerlendirilmemiştir.
Talebiniz üzerine Samsun Müzesi Müdürlüğünde bulunan Bronz Atlet Heykelinin teşhiri ve genel durumu ile ilgili tekrar inceleme yapılmıştır.
Bronzdan yapılmış olan atlet heykeli 141,5 cm uzunluğundadır. Genç bir atlet görünümünde olan heykel, MÖ 5. yüzyıla özgü heykellerin MS 1. yüzyılda yapılan bir dökümüdür. Kolları kopuk olan ve vücut hatları tamamen dökme kalıba işlenerek yapılan heykelde, vücut ağırlığı sağ bacak üzerine verilmiş olup boşta kalan sol bacağını dizinden hafifçe arkaya doğru atmıştır. Baş sola doğru dönüktür.
Bronz heykel, 11/10/1979 tarihinde Kastamonu İli, Cide İlçesinde balıkçı barınağı inşaatın çalışmaları sırasında deniz dibi taranırken bulunmuş olup Samsun Müzesi Müdürlüğüne teslim edilmiştir. Roma Dönemi’ne ait olan heykel, müzenin bronzdan yapılmış tek ve en önemli eserlerinden birisidir. Karadeniz Bölgesi’nde yer alan müze koleksiyonlarına bakıldığında da nadir bir eser olduğunu ifade etmek mümkündür. 2024 yılı Mart ayında açılışı yapılan Samsun Müzesinin arkeolojik teşhir salonlarından Roma Dönemi eserleri bölümünde kendisine özel bir alanda sergilenen heykel, ziyaretçiler tarafından da en çok ilgi gören eserler arasında yer almaktadır. Müze metal grubu arkeolojik eserler grubunda, 1-1/1980 envanter numarasıyla kayıtlı olan heykel, 1981 yılından beri teşhirde bulunmakta olup Samsun Müzesiyle ilişkilendirilen bir yapıya kavuşmuştur.
Bölge arkeolojisi içinde oldukça önemli bir değer olarak yerini alan Bronz Atlet Heykelinin yapılan incelemeler ve tespitler doğrultusunda Kastamonu Müzesi Müdürlüğüne iadesi, devredilmesi talebiniz olumsuz olarak değerlendirilmiştir.
Bilgilerinize sunarız.
Ek: Bronz Heykelin Samsun Müzesi Müdürlüğü Teşhir Fotoğrafları" denildi.
Bronz Atlet Heykeli Olayı Nedir?
1979 yılında Kastamonu'nun Cide ilçesinde balıkçı barınağı inşaatı sırasında yapılan su altı taramaları esnasında, MÖ 5. yüzyıla ait bir orijinalin MS 1. yüzyılda yapılmış Roma dönemi kopyası olan bronz atlet heykeli keşfedildi. Ancak, bu değerli eser, Kastamonu'daki yetkililere haber verilmeden Samsun’a gönderildi. O dönemde Samsun'da bir müze bulunmadığı için, heykel burada teslim alındı ve 19 Mayıs 1981'de açılan Samsun Müzesi'nde sergilenmeye başlandı.
Kastamonu'ya ait bu eserin geri getirilmesi gerektiği konusu, yıllar sonra Cumhuriyet Gazetesi tarafından gündeme getirildi. Ardından, Cide Postası, Kastamonu Gazetesi ve Taşköprü Postası İnternet Haber Sitesi de bu konuda haberler yaparak meseleyi takip etmeye başladılar.
Kültürel Mirasın Geri Kazandırılması
Kültür ve Turizm Bakanlığı, yurtdışına kaçırılan eserleri geri getirmek için çeşitli çalışmalar yürütüyor. 2009 yılında bu kapsamda 151 eser Türkiye'ye kazandırıldı. Aynı prensip, iller arasındaki eser iadesi için de geçerli olmalı. Cide’den çıkarılan bronz atlet heykelinin Kastamonu Müzesi’ne iade edilmesi, kültürel mirasın korunması açısından büyük bir öneme sahip. Daha önce bazı Kastamonu eserleri, Sinop Müzesi’ne devredilmişti. Bu bronz heykelin de kendi ait olduğu şehre dönmesi için yetkililerin ve kamuoyunun desteği oldukça önemli.
Kastamonu’ya İade İçin Destek Şart
Kastamonu Valiliği, Kastamonu İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, sivil toplum kuruluşları ve milletvekillerinin de sürece dahil olması bekleniyor. Cide'den çıkarılan bir eserin, ait olduğu topraklarda sergilenmesi gerektiği prensibi doğrultusunda, bronz atlet heykelinin Kastamonu Müzesi'ne kazandırılması için toplumsal bir mücadelenin verilmesi gerekiyor.
İlgili Haber
Kastamonu'dan çıktı, Samsun’a gitti: Bu esere kim sahip çıkacak?
